Dies Et Mens i Dziecięca Kraina - ks. Moisey Bogdan Drozd

ks. Moisey B. Drozd - Dies Et Mens i Dziecięca Kraina

Dies Et Mens
moisey bogdan drozd

D I E S ET M E N S [ 610 ]

M.M: № 217 ▫ Dobro ∙ Zło ∙ Dlaczego? ▫ część 1

m. b. drozd
_

meditatio № 217 ▫ Dobro ∙ Zło ∙ Dlaczego? ▫

▫

część 1
_

Ogromna przepaść jaka dzisiaj istnieje pomiędzy rozwojem intelektualnym i technicznym człowieka a rozwojem emocjonalnym, etycznym i całą sferą duchowości ludzkiej jest najprawdopodobniej przyczyną tego, ze człowiek coraz częściej przeżywa głęboki dramat wewnętrznego rozdarcia.

Jak postrzegamy życie? Powierzchownie? Banalnie? Rzeczywiście? Czy czasem nie zaślepia nam oczu odrobina powodzenia życiowego, materialnego komfortu i sukcesu? Autentyczności życia, a tym bardziej chrześcijaństwa nie można mierzyć zadowoleniem z siebie i spełnieniem religijnym. Religia jest nie po to, aby usypiała nas w szczęśliwości, lecz po to, by przynosiła spokój w trwodze zawiłych pytań i poszukiwań.

.

Drodzy Przyjaciele, napiszę słów kilka o dobru i złu. Wszak Ameryki nie odkryję, jednakże liczę na to, ze szczerość i odwaga wobec samego siebie uchroni mnie przed lękiem, przed własną słabością, a to z kolei nie będzie źródłem okłamywania siebie i ucieczki przed sobą. Do tej refleksji skłoniły mnie dość zadziwiające słowa Pawła z Tarsu, świętego i niezwykłego Apostoła myśli ludzkiej.

Idąc w kierunku Galerii Dominikańskiej we Wrocławiu i przechodząc koło jakiegoś kościoła, przez otwarte drzwi świątyni usłyszałem te słowa:

~ Nieszczęsny ja człowiek!
Któż mnie wyzwoli z ciała, [co wiedzie ku] tej śmierci? ~

— św. Paweł, List do Rzymian 7, 24

Jestem już w takim wieku, w którym zwracam uwagę na słowa docierające do mnie, głęboko i prosto, bo skoro nie wierzę w przypadki (taki mój osobisty determinizm), to dlaczego akuratnie w tym miejscu i czasie znalazłem się, i usłyszałem te mocne i smutne słowa Pawła?

[glossa: W swoim życiu przeżywam teraz dziwny czas. Trudny. Z jednej strony wszędzie widzę znamiona przemijania i przerażającej entropii; z drugiej zaś niemoc i własną małość w relacji do braku odpowiedzi na pytania związane z tym, po co jestem?]

Pomyślałem: dlaczego Apostoł, który ‘dotknął’ tajemnicy Boga pod Damaszkiem, użył takich słów. On, szczególnie wybrany, posłany, a mówi jak zwykły śmiertelnik, a właściwie jak prawdziwy egzystencjalista. Ze powiedział właśnie tak dramatycznie świadczy o Jego rzeczywistej relacji do ludzkiego życia w tym świecie, w którym życie, jeśli nie byłoby pielgrzymką do wieczności, byłoby w istocie największym ludzkim nonsensem. Skoro zatem tak jest – pomyślałem – to jaki wpływ może mieć człowiek na kierunek swej drogi wiedząc, ze istnieje w przestrzeni dobra i zła?

▫

— dobro —

Pojęcie abstrakcyjne będące przeciwieństwem zła. Jest elementarnym pojęciem moralnym, określającym pozytywną wartość wszelkich czynów i zachowań, którym zajmuje się dział filozofii zwany etyką. Pojęcie to jest analizowane także przez psychologię, socjologię, ekonomię i inne nauki społeczne. Nie zamierzam charakteryzować poglądów filozoficznych i religijnych na temat dobra i zła, ale przedstawię obowiązujący do dzisiaj pogląd św. Augustyna, który połączył poglądy stoików i Platona i włączył je oba do chrześcijańskiego systemu etyki. Nauczał on, że:

~ Cokolwiek istnieje, o ile istnieje, jest dobrem,
inaczej mówiąc dobro jest tym, co jest,
zło natomiast jest tym, czego nie ma w dobru ~

Świat według niego, jako dzieło Boże, jest dobry. Mówiąc bardziej współczesnym językiem, dobro istnieje obiektywnie i jest równoważne woli Boga, zaś zło obiektywnie nie istnieje i jest tylko brakiem dobra (pogląd ten obowiązuje do dzisiaj w oficjalnej doktrynie kościoła katolickiego). Jednak coraz powszechniej wprowadzane są bardziej współczesne poglądy na temat systemów etycznych, czego przykładem są m.in. wypowiedzi Karola Wojtyły, który w swym „Elementarzu Etycznym” mówi, że: „Przyjemność, radość, zadowolenie są uważane jako dobre, a więc człowiek staje wobec alternatywy - przyjemność, czy obowiązek, za którym kryje się prawdziwe dobro moralne. Wartość obiektywnego dobra polega na tym, ze wartości duchowe są obiektywnie wyższe od materialnych. To rozum i wola kierują człowieka w stronę obiektywnego dobra. Nie może on tworzyć poglądu na swoje czyny według tego ile przyniosą mu przyjemności, ale według tego, o ile służą celowi, jakim jest obiektywne dobro. Nie ulega wątpliwości, ze przyjemność jest dobra, a przykrość zła. Różnica między dobrem a złem wynika z tego, ze dobro moralne przynosi głębokie zadowolenie, a zło sprawia wyrzuty, przykrość wewnętrzną i ból” (jak widać, oprócz poglądów augustiańskich, są tu echa poglądów Kanta i jego następców).

▫

Dobro rozpoznajemy natychmiast, żeby zaś rozpoznać zło,
musimy uruchomić rozum.
I w tym sensie zło jest niezbędne.
Dobro, nie wsparte mądrością z doświadczenia Zła,
jest właśnie takie: dziecięco bezsilne.
Dobro rodzi się w opozycji do zła,
więc gdyby go nie było, nie byłoby też dobra.
Sądzisz, ze zło jest pewne siebie i wszechmocne,
a ono najczęściej jest samotne i nieszczęśliwe.
Dopiero nagromadzenie zła jest groźne …
Sensem wiary jest bezgraniczna ufność,
a sensem wiedzy są dowody.
Wiara jest tam, gdzie nie ma dowodów.
W mroku każde światło jaśnieje.
W realnym świecie obok Dobra występuje Zło,
a obok ludzi wartościowych egzystują szaleńcy.
Jeśli ich wyeliminujemy,
świat stanie się światem sztucznie izolowanym
i przestanie się rozwijać.
O postępie i rozwoju decydują
nie tylko ludzie normalni, moralni i dobrzy.
Także niemoralni, nienormalni, inni niż wszyscy, niestety,
również osobnicy budzący sprzeciw i obrzydzenie.
Jednak Zło odkryte i zdefiniowane jest mniej niebezpieczne.
Wszystkie, nawet najmniej znaczące z pozoru decyzje
mogą całkowicie odmienić losy ludzi.
Do zmiany losu wystarczy mały, malutki kamyczek,
o który ktoś się potknie i nawet go nie zauważy.
Zła nie można zniszczyć,
bo zniszczy się przez to i dobro.
Zło musi samo wypromieniować
przy udziale miłości i mądrości ludzi.

c.d.n.

[ 28. o9. 2o11 ]

_ __ ___ ____ _____ ______ ____________ _________________ cum Deo